Jak działa szkoła, która nie tylko inspiruje do działania własnych uczniów i nauczycieli, ale też lokalną społeczność? Od czego zaczyna się wdrażanie zmian w szkole otwartej na innowacje? Między innymi o tym opowiedziała nam Jadwiga Zarzeczna- Rosół, dyrektorka Szkoły Podstawowej nr 1 w Szprotawie.

Dlaczego Państwa szkoła może inspirować innych do wdrażania pozytywnej zmiany w polskiej szkole?

Jadwiga Zarzeczna- Rosół: W naszej szkole, w Szkole Podstawowej numer 1 w Szprotawie, uczymy przede wszystkim przez zabawę i doświadczenie, z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, w oparciu o najważniejsze wartości oraz kreatywność uczniów i oczywiście nauczycieli. U nas każde dziecko i jego dobro stawiane są na pierwszym miejscu. Od lat realizujemy liczne projekty, które nie tylko poszerzają naszą ofertę edukacyjną, ale przede wszystkim wpływają na rozwój uczniów i nauczycieli. Nasze starania i działania są zauważane i doceniane w całej Polsce, czego przykładem może być tu wyróżnienie nominacja do nagrody przez uczelnię Korczaka w Warszawie w ogólnopolskim konkursie o Nagrodę im. Janusza Korczaka – Janusz Korczak XXI wieku. Zostaliśmy docenieni jako lider w mądrej, otwartej, nowoczesnej edukacji, kierując się korczakowską miłością do dziecka, która wyznacza sposób, styl wychowania. W drugim półroczu tego roku zakończyliśmy udział w ogólnopolskim projekcie edukacyjnym „Szkoła dla Innowatora”. W marcu odebraliśmy honorowy tytuł „Szkoły dla Innowatora”.

Na czym polegał Państwa udział w tym programie?

W tym projekcie, jako jedna z 20 szkół w Polsce, realizowaliśmy trzyletni pilotażowy program, którego inicjatorami były Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej. Wdrażaliśmy w wybranej klasie, 7 c, potem 8 c, intensywny program rozwijający kompetencje proinnowacyjne w 5 obszarach. Były to samodzielność myślenia, współpraca, rozwiązywanie problemów, zarządzanie sobą, liderstwo. Wypracowane metody pracy i sprawdzone rozwiązania rozszerzaliśmy na kolejne klasy w szkole, towarzysząc w rozwoju naszym uczniom i ciesząc się ich edukacyjnymi sukcesami. Sukcesem są tu też świetnie wyniki tej klasy na egzaminie 8-klasisty.

Jak odpowiadają Państwo na różne wyzwania, przed którymi stają dziś polscy uczniowie?

Wspierając zdrowie i potencjał psychiczny dzieci i młodzieży, zwłaszcza w obliczu nowych zagrożeń, włączyliśmy się w projekt Szkoła Myślenia Pozytywnego , którego efektem jest m.in. powołanie Klubu Liderów Pozytywnego Myślenia dla dzieci z trudnościami społeczno-emocjonalnymi. To w nich kształtujemy umiejętność radzenia sobie z emocjami, wizualizujemy wzorce dobrych dla ucznia zachowań, rozpoznajemy znaczenie naszych myśli jako głównego bodźca emocji. Dołączyliśmy też do grona placówek, które realizują projekty edukacyjne w ramach programu Projektor – jest to kluczowy program Fundacji Edukacyjnej Przedsiębiorczości. Zajęcia prowadzone są przez  zespoły studentów wolontariuszy, wspierane przez partnerów merytorycznych.

To tylko część programów, w jakie włączyła się prowadzona przez Panią szkoła.

Tak, w naszej szkole przekraczamy granice i to nie tylko te mentalne, ale również granice państwowe. Od kilku lat bierzemy udział w programie ERASMUS. Zakończyliśmy też udział w projekcie „Szkoła marzeń – nauka daje moc”, a nasi nauczyciele i pracownicy szkoły odbyli dwutygodniowe szkolenia na Malcie, w Wielkiej Brytanii i Niemczech. W trakcie tych wyjazdów rozwijali oni swoje kompetencje językowe i metodyczne. Dla szkoły przekłada się to na szereg korzyści, lepsze zajęcia dla naszych uczniów, lepszą efektywność uczenia. W tym roku szkolnym wprowadziliśmy szereg działań edukacyjnych i organizacyjnych, które wynikają z bardzo ważnych projektów, których inicjatorem i organizatorem jest nasz Urząd Miejski w Szprotawie. Bierzemy udział w projekcie „Dostępna szkoła”, dzięki czemu likwidujemy bariery architektoniczne dla osób z niepełnosprawnościami i specjalnymi potrzebami np. budujemy specjalną windę ułatwiającą im poruszanie się po naszej szkole. W ramach innego projektu zaaranżowaliśmy też w naszej szkole salę przyrodniczo-ekologiczną z nowoczesnym wyposażeniem.

Jak przybliżają Państwo naukę uczniom?

Od kilku lat bierzemy udział w programie „Nauka dla Ciebie” realizowanym przez MEN oraz Centrum Nauki Kopernik. Popularyzacja wiedzy, upowszechnianie nauki w wydaniu akademickim daje naszym uczniom z niewielkiego miasta możliwość wyrównywania szans edukacyjnych. Nauczyciele zyskują dzięki temu wsparcie w zakresie metodyki pracy. Zapraszaliśmy do naszej szkoły Planetobus i Naukobus wraz z ekspertami. Dzięki tym inicjatywom wszyscy nasi uczniowie, ale też ich rodzicie i dzieci ze szprotawskich przedszkoli, mieli okazję do samodzielnego odkrywania fascynującego świata nauki. Te działania stały się dla nas inspiracją do wprowadzenia na stałe do kalendarza imprez szkolnych specjalnych świąt – Dnia Nowoczesnych Technologii czy też Dnia Metodą Projektów, które odbywają się u nas zamiast Dnia Wagarowicza.

Na czym polegają te inicjatywy?

Nasi uczniowie biorą udział w projektach badawczych i społecznych, poznają nowinki technologiczne. W naszej szkole organizujemy też multimedialne spotkania, w trakcie których uczymy naszych uczniów, jak kreatywnie wykorzystać nowe technologie. Na terenie szkoły odbywają się wówczas sesje internetowe połączone z konkursami, organizujemy zajęcia przedmiotowe i pozalekcyjne z wykorzystaniem zakupionych na ten cel robotów i tabletów. Myślenie o programowaniu stało się w naszej szkole ważnym elementem lekcji. Warto też dodać, że mając na uwadze niski wynik z matematyki, z jakim zmagamy się w całej Polsce, nasi nauczyciele matematyki podejmują szereg działań, czego przykładem u nas jest obchodzenie Dnia Tabliczki Mnożenia, w trakcie którego uczniowie mierzą się z różnymi zadaniami z tego zakresu, ale też do wspólnej zabawy, rozwiązywania łamigłówek matematycznych zapraszają mieszkańców naszego miasta. Obchodzimy też dzień Liczby Pi – to praktyczne podejście do nauki sprawia, że uczniowie lepiej przyswajają wiedzę.

Co jeszcze warto wiedzieć o Pani placówce?

W przyszłym roku szkolnym 2022/2023 przystępujemy do gminnego, najprawdopodobniej pierwszego w Polsce programu rozwoju turystyki rowerowej oraz promocji aktywnego stylu życia pt. „Rower dla pierwszaka”. Każdy uczeń klasy pierwszej otrzyma u nas rower, by aktywnie spędzał wolny czas. Działają u nas dwa oddziały dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. U nas każdy uczeń może odpocząć w specjalnie przygotowanych na korytarzach wszystkich pięter strefach relaksu, pozytywnego myślenia, zakątku leśnym i zakątku morskim. Zainicjowaliśmy też Sejmiki Dziecięce, na które od 10 lat do Urzędu Miejskiego w Szprotawie przyjeżdżają uczniowie ze szkół w całej gminie. Wszechstronnie wspieramy młode talenty.

Jak jako dyrektor szkoły ocenia Pani proces wdrażania zmian w swojej placówce?

Każda zmiana jest trudna. Zawsze stawiamy im opór, ale potem małymi krokami zmierzamy do celu. Tak też było u nas – cały czas podążamy do zmiany, wzajemnie się inspirując, tak wśród nauczycieli, jak i między gronem pedagogicznym a nauczycielami. Nie naciskamy jednak na zmiany, stawiamy na przynoszący długotrwałe efekty proces. Każdemu dyrektorowi szkoły, który chce wdrażać zmianę w swojej placówce, polecam postawienie na współpracę. To ona jest podstawą. Zmiana w szkole to proces, który trwa długo i polega na wzajemnej inspiracji. Nie można go przyśpieszać, należy mu zaufać. U nas trwa on od lat i nadal się toczy – znajdujemy nowe obszary rozwoju np. związane z zadaniami interdyscyplinarnymi i staramy się dalej, wspólnie rozwijać.