W erze mediów społecznościowych jedno kliknięcie wystarczy, by fotografia malucha rozeszła się po sieci w niekontrolowany sposób. Choć wielu rodziców i opiekunów nie dostrzega problemu w chwaleniu się dziećmi na Facebooku czy Instagramie, eksperci ostrzegają: raz udostępnione zdjęcie może pozostać online na zawsze i trafić w niepowołane ręce.

„Kiedy publikowany był poradnik, który opracował UODO z Fundacją Orange, to takim hasłem przewodnim tego poradnika było pomyśl zanim udostępnisz. (…) to jest taki moment refleksji, czy na pewno ten cel, który ja chcę osiągnąć, a często jest to tylko poprawa swojego samopoczucia, czy to jest warte tego, żeby zaryzykować bezpieczeństwo swojego własnego dziecka.”

Tymi słowami Aleksandra Rodzewicz, w podcaście Liczymy się dla edukacji zwraca uwagę, że rodzice bardzo często działają z pozytywnych pobudek („kochają swoje dzieci, są z nich dumni”), ale nie myślą o konsekwencjach. Zdjęcia „tylko dla znajomych” mogą szybko wędrować dalej, a zamknięty profil to wciąż ryzyko, zwłaszcza gdy nie wiemy dokładnie, kto znajduje się na naszej liście obserwujących.

Dlaczego to ryzykowne?

Wizerunek dziecka jest chroniony przez prawo, lecz w sieci trudno egzekwować te przepisy, jeśli rodzice sami wyrażają zgodę na publikację. Dodatkowo, sztuczna inteligencja pozwala dziś w kilka sekund przekształcić fotografię w obraźliwy mem czy fałszywy film.

„Wyobraźcie sobie, że to jest pomieszczenie, w którym twoje dziecko nagle ma dostęp do pornografii, ma nagle dostęp do wulgarnych treści. (…) I my tak zamykamy oczy i mówimy: ‘nie, to tak nie wygląda’. Nie, to dokładnie tak wygląda.”

Porównując internet do „pomieszczenia bez kontroli”, Rodzewicz podkreśla, że brak wyobraźni może sprawić, iż dzieci zetkną się z nieodpowiednimi treściami, a ich wizerunek może zostać wykorzystany do celów, na które nikt by się nie zgodził.

Co można zrobić?

• Myśleć o celu publikacji: Zanim opublikujesz zdjęcie dziecka, zastanów się, po co to robisz i czy maluch może na tym ucierpieć w przyszłości.
• Szanuj prywatność najmłodszych: Nawet jeśli wydaje ci się, że dziecko „się zgadza”, pamiętaj, że sześcio- czy siedmiolatek nie rozumie zasad działania social mediów.
• Ustal zasady w rodzinie: Porozmawiaj z dziadkami, wujkami i ciociami, którzy kochają publikować zdjęcia maluchów. Wyjaśnij, dlaczego to ryzykowne.
• Szukaj wsparcia w edukacji: Uczestnicz w warsztatach, spotkaniach i korzystaj z dostępnych poradników, aby świadomie kształtować nawyki cyfrowe.

Internet wciąż pozostaje „dzikim światem”, jeśli chodzi o ochronę wizerunku dzieci. Jednak zwiększanie świadomości i refleksja przed kliknięciem „udostępnij” mogą znacząco zminimalizować ryzyko. Warto o tym pamiętać – dla dobra i bezpieczeństwa najmłodszych.